لباس های مخصوص جشن نوروز باستانی . در ادامه مقالات انواع لباس های میهمانی ومعرفی انواع میهمانی ها مانند ؛جشن های عروسی جشن تولد ، میهمانی در باغ یا گاردن پارتی و غیره سایت عالی ما به جشن و میهمانی دیگری می پردازد .

تاریخچه جشن نوروز

نوروز نخستین روز سال خورشیدی ایرانی برابر با یکم فروردین ماه ، جشن آغاز سال نوی ایرانی و یکی از کهن ترین جشن های به جا مانده از روزگار قدیم است.

لباس نو پوشیدن در نوروز باور کهنی است که از طبیعت اخذ شده است، چرا که ایرانی ها از سبز شدن درختان و نو شدن چهره زمین یاد گرفته اند که با آمدن بهار، لباس نو بپوشند و آن را دارای شگون می دانند.

نوروز که روز جشن پیروزی و شادمانی همگانی بود بسیار باشکوه برگزار می شد، مردم لباس های نو و زیبای خود را پوشیده و کلاه نوروزی را بر سر می نهادند و سرمه عیدی را به چشم کشیده و زینت و زیور عید بر خود می بستند، آنگاه از عطر و عالیه عید نیز استفاده می کردند؛

جایگاه نوروز در ادبیات ایران بسیار بلند است و همواره از آن یاد شده است که در اشعار زیر نمونه ای از آن را می بینیم

ای آصف جسم مرتبه،کیوان قدر/ مانند هلال در گوش تو بدر

بسیار خنک شدست در شهر هرات/زنجیر من و “کلاه نوروزی”صدر (تذکرة الشعرای دولتشاه ص 347)

اثر”غالیه ی عید”نارفته هنوز/ زان بنا گوش که با سیم زند رنگش بر (دیوان فرخی سیستانی ص 195)

جشن نوروز به روزگار خوارزم شاهیان در میان توده های مردمان برگزار می شده چنانکه از”جامه های نوین و رنگارنگ”مردم اصفهان در این روز این امر هویدا بوده است.

حمام رفتن و لباس تازه و تمیز بخشی از ضروریات روز نوروز است که افراد حتماً بایستی با لباس نو و پاک به دیدار اقوام و دوستان می‌رفتند. جملی کارری در سفرنامه‌اش می‌نویسد:

• “ایرانیان در این روز لباس نو می‌پوشند. حتی اگر کسی پول هم نداشته باشد، مبلغی از دیگران قرض می‌کند و برای خود و بستگان و خانواده‌اش لباس و کفش نو تهیه می‌کند. زیرا معتقدند کسی که سال نو را با لباس کهنه آغاز کند، از خوشی‌های تازه سال جدید بی‌بهره خواهد ماند. از دیگر مراسم عید نوروز، یکی هم آماده کردن انواع غذاهای لذیذ در خانه‌ها و پذیرایی گرم از دوستان و آشنایان است.»

در قدیم معمولاً لباس قومی و ملی هر منطقه‌ای در ایران متفاوت بود. بخصوص هر قبیله و ایل ممکن بود نوع کلاهی که بر سر می‌گذاشتند متفاوت باشد و در نوروز لباس قومی معمول بوده‌ است در بیشتر مناطق ایران یک شنل به شکل عبا مردها بر دوش می‌انداخته‌اند امروزه رئیس‌جمهور افغانستان از این شنل برای اعیاد رسمی استفاده می‌کند. از دوره رضا شاه پوشش‌های متفاوت قومی که بعضاً نشانه‌هایی از تفاخر همراه داشت برچیده شد و لباس سراسری ایران استاندارد کت و شلوار و کلاه فرنگی رسمیت یافت.

لباس های اقوام ایرانی در نوروز

اقوام ایرانی این روز را که نو شدن طبیعت است جشن می گیرند و به پایکوبی می پردازند . لباس های محلی خود را بر تن کرده و رقص های محلی و سازهای کوبه ای که هیجان نوروز را صد چندان می کند محلی است که سال نو را با بهترین آروزها آغاز کنند. پوشیدن لباس نو ، نوروز خوانی ؛ خوردن شیرینی و نقل و سفره هفت سین امروزی و هفت شین تاریخی برای مردم در اقصا نقاط ایران و ملت های که نوروز را جشن می گیرند و روزگاری در ایران بزرگ تاریخی جای داشتند ، بصورت بسیار نیکویی نمایش داده می شود .

در اینجا با تصاویر به میهمانی مردمی از اقوام ایرانی می رویم .

لرستان

گلستان

کردستان

خراسان شمالی

خراسان جنوبی

آذربایجان غربی

مراسم تکم گردانی در آذربایجان غربی

تکم چی‌ها به طور نمادین بزی را از جنس پارچه و قطعات چوبی ساخته و پوست بزغالهٔ سیاه رنگ را هم بر روی آن کشیده و دو شاخ نیز بر سرش تعبیه می‌کردند پارچه‌ای سرخ رنگ نیز بر روی کمر آن می‌انداختند از زیر شکم دسته‌ای چوبی بر آن تعبیه کرده و آن را از سوراخ تخته دایره‌ای شکل عبور داده و در نتیجه امکان حرکت و رقصاندن آن برای تکم چی می‌سر می‌شد.

تکم چی به اتفاق همراه خود (تور با چکن/توبره کش) وارد روستا شده و از یک سوی ده شروع به اجرای مراسم می‌کرد وی در حالی که بز نمادین چوبین (تکه) را می‌رقصاند صدای زنگوله و اصابت پاهای ثابت آن به سطح تخته همراه با سرودن اشعار دلنشین، حالت خاصی به نحوهٔ اجرای این مراسم می‌داد و اشعاری را می‌خواند.تکم چی‌ها با خواندن این اشعار به نوبت مقابل یک یک منازل می‌ایستاده‌اند و کدبانوی منزل در را بر روی آن‌ها گشوده و طبق رسم معمول مقداری قند، چای، بلغور، نان، روغن یا مبلغی پول به ایشان داده و راهی‌شان می‌کرد نهایتا مواد جمع آوری شده را بین خود تقسیم کرده و به این ترتیب برای مدتی مایحتاج خود را تامین می‌کردند.

هرمزگان

پوشش های ویژه

حاجی فیروز

در برخی منابع گفته می‌شود که نمایشِ حاجی فیروز، ریشه در فرهنگ بین النهرین دارد. برخی منابع دیگر، ریشهٔ حاجی فیروز را بسیار دیرینه‌تر و پیوسته به دوره تمدن بابل می‌دانند . حاجی فیروز همچنین به نمایش‌های کُهنِ میر نورزی پیوست داده شده‌ است؛ نمایش‌هایی که کنایه‌آمیز و در واخواستِ شاه برگزار می‌شده‌اند

مهرداد بهار نویسنده و پژوهشگرِ ایرانی، حاجی فیروز را وابسته به جشن‌های سیاوش دانسته‌است. به گفتهٔ او، گمان می‌رود که این چهره، برگرفته از یکی از اسطوره‌های تموز، ایزدِ کشاورزی و چارپایان، در میان‌رودان باستان باشد. او سپس ادعا کرد که چهرهٔ سیاه‌ش دهٔ حاجی فیروز، گویای بازآمدنِ او از سرزمینِ مردگان است، و جامهٔ سرخِ او، نشان از خونِ سیاوش دارد. او همچنین گفته‌است که واژهٔ سیاوش می‌تواند به معنیِ «مردِ سیاه» یا «سیاه‌رخ» باشد

کتایون مزداپور اسطوره‌ شناس و استاد زبان‌های باستانی، در مصاحبه‌ای، از ترجمهٔ لوحی اکدی گفته‌است و آن را تأییدی بر ایدهٔ مهرداد بهار دانسته‌است. در آن لوح، چنین آمده که دوموزی (شوهرِ ایزد تموز)، در نیمی از سال، با جامهٔ سرخ و در حال نواختن دایره‌زنگی، دنبک، ساز و نی‌لبک، به دنیای زیرزمین رفته تا همسر خود را بازگرداند؛ و این سرگذشت، گویای آغاز دوبارهٔ باروری بر زمین است ^{منبع ویکی پدییا}

مهدی اخوان ثالث در پاورقیِ خود در سروده ارغنون ،با نشان دادنِ بیزاری از حاجی فیروز، آن را «بقایای نفرت‌انگیز عهد توحش و برده‌داری» نامیده‌ است.

بر برخی منابع حاجی فیروز نگهبان آتش در آتشکده زرتشتیان بوده،با لباسی سرخ و علت سیاه بودن صورت هم بعلت سروکار داشتن با آتش و در هنگام تحویل سال نو مژده نوروز را به مردم می داد.

میر نوروزی

ر ایران رسم بود در ایام عید نوروز محض تفریح عمومی و مضحکه فردی عامی و از میان مردم را به عنوان پادشاه یا امیر یا حاکمی موقتی به نام میر نوروزی انتخاب می‌کردند و فرمانروایان و حکام محلی، برای یک یا چند روز زمام امور شهری را به عهده‌اش می‌سپردند. در مدت امارت موقتی میر نوروزی ظاهراً عنان اختیار را به دست وی سپرده و اوامر او را رعایت کرده و لازم الاجرا می‌دانسته‌اند. پس از انقضای ایام نوروز پادشاهی او نیز به پایان می‌رسیده‌ا ست. از آغاز تا انجام دوره حکومت سپنجی (حکومت عاریتی) حق هر گونه خندیدن یا تبسم از میر نوروزی سلب می‌شد و وظیفهٔ همگان این بود که در صورت مشاهدهٔ کمترین خنده یا تبسم از میر وی را از مقام خلع کنند. بزرگان شهر نیز امکانات گوناگون و شمشیر و خنجر و و انواع وسایل مورد نیاز را در اختیار وی و یارانش می‌گذارده‌اند و مردم شهر هم دستورهای میر را که بسیاری از آن‌ها در جهت فراهم ساختن شادی و نشاط و سرگرمی عموم و خنداندن طبقات مردم صادر می‌شده، به طیب خاطر اجرا می‌کرده‌اند.

از عزا در آوردن

یکی از مهمترین کارهای که در اقوام مختلف رایج است پوشیدن لباس نو و رنگ روشن به جای لباس سیاه عزا و سوگواری است به منظور پایان دادن این غم اندوه و شروع دوباره زندگی . تا آنجا که پوشیدن لباس مشکی را بد شگون دانسته سعی در اجتناب از پوشیدن آن دارند. نمونه ای از این رسم را در شهرستان کهکیلویه و بویر احمد می بینیم

وی ‘پند شکنی ‘ را از آداب و رسوم فراموش نشده این استان ذکر کرده اند؛ در این روز معمولاً مردم به سراغ کسانی که سوگوار هستند و کسی را از دست داده‌اند می‌روند و سعی می‌کنند که لباس سیاه آنها را تعویض و جای آن لباس سفید یا رنگی به تن آنها بپوشانند و آنها را از حالت عزا در آورند.

نوروز در کشور های دیگر

نا گفته نماند که رد پای نوروز به اندازه رد پای ایران باستان و نقشه باستانی ایران وسعت دارد و کشورهای چون مصر و زنگبار یا تانزانیا و قسمت های از هند و چین و بنگلادش و بسیاری از کشورهای شمالی و جنوبی ایران می توان دید. و دلیل این امر دو مسئله است یک وسعت کشور ایران در زمان هخامنشی و ساسانی و از سوی دیگر مهاجرت زرتشتیان بعد از اسلام به کشورهای دیگر و بردن فرهنگ غنی ایران به کشور مقصد . مانند بنگلادش و زنگبار و قسمت های از چین و هند و ..

ویکی پدیا در ادمه مطلب

نوروز از دیرباز در جغرافیای ایران زمین به عنوان جشن رسمی برگزار می‌شده‌است. امروزه نوروز را در بیشتر کشورهای خاورمیانه، آسیای میانه، قفقاز، شبه قاره هند و بالکان جشن می‌گیرند؛ و به تدریج دامنه جغرافیایی حوزه نوروز بیشتر می‌شود. جغرافیای پهناور نوروز و همزمانی آن با بهار طبیعت در نیمکرهٔ شمالی و پیشینهٔ باستانی آن و تأکید این جشن بر نوع‌دوستی و مهرورزی در میان جهانیان، باعث توجه سازمان ملل متحد و دیگر کشورها به نوروز شد. در ۱۰ مه سال ۲۰۱۰ میلادی، مجمع عمومی سازمان ملل با گذراندن قطع‌نامه‌ای نوروز را به خاطر بزرگداشت آن توسط بیش از ۳۰۰ میلیون تن در بیش از ۱۱ کشور جهان به رسمیت شناخت.

در برخی جاها نیز با وجود رسمی نبودن هر ساله شمار زیادی از مردم مراسم نوروز را برگزار می‌کنند. همانند سوریه که جشن نوروز نزد کردهای ساکن سوریه از اعتبار و احترام ویژه‌ای برخوردار است. این جشن امروزه یکی از جشن‌های بنیادین آسیا شناخته می‌شود. نوروز در ۹ کشور ایران، افغانستان، تاجیکستان جمهوری آذربایجان، ازبکستان،ترکمنستان،قزاقستان ،قرقیزستان ، و آلبانی با همین نام تعطیل رسمی است.

نوروزستان یا جغرافیای فرهنگ نوروز به کشورهایی گفته می‌شود که نوروز را جشن می‌گیرند؛ این اصطلاح اولین بار توسط باقر معین، یکی از روزنامه‌نگاران فارسی‌زبان برای اشاره به همکاری‌های اقتصادی این کشورها در سازمان اکو مطرح شد. در دوم فروردین سال ۱۳۹۷ محمد حسن طالبیان معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران در گفت وگو با خبرنگار ایرنا گفت: ایران منتظر تقاضای رسمی کشورهای چین و مغولستان برای پیوستن به پرونده ثبت جهانی نوروز است که اکنون ۱۲ کشور عضو آن هستند.

نوروز در قزاقستان

نوروز در ازبکستان

نوروز در آذربایجان

تاجیکستان

نوروز در ترکمنستان

نوروز در افغانستان

نورزو در ترکیه

نوروز در عراق

نوروز در پاکستان